Foto Hollandse Hoogte - ANP Foto

Om ervoor te zorgen dat Nederland nu en in de toekomst cyberweerbaar en voldoende digitaal autonoom is, vormt versterking van onderzoek, onderwijs en innovatie een van de belangrijkste speerpunten. Dat concludeerde de Cyber Security Raad (CSR) vorig jaar in het adviesrapport ‘Integrale aanpak cyberweerbaarheid’. Eddy Boot, in juni 2021 aangetreden als directeur van dcypher, hoopt hier met zijn samenwerkingsplatform een belangrijke rol in te spelen. “Effectief samenwerken vereist een verandering van aanpak en gedrag van alle betrokken partijen.”

Boot, die ruim twee decennia bij onderzoeksinstituut TNO werkzaam was en daar veel ervaring opdeed met publiek-private samenwerkingen, vergelijkt de totstandkoming van innovatie en de uitdagingen die daarmee gepaard gaan graag met een estafetterace. “Een hoogleraar en diens promovendi gaan van start met fundamenteel onderzoek. Op enig moment geven zij het estafettestokje over aan de toegepaste onderzoekers, bijvoorbeeld aan een partij als TNO. Die helpen op hun deel van het traject de innovatie verder naar volwassenheid door samen te werken met onderzoeksconsortia, spin outs of startups. Vervolgens geven zij het stokje weer over aan de cyberindustrie die er nieuwe producten en diensten van kan maken. En zo komt het estafettestokje, en daarmee de innovatie, uiteindelijk bij de eindgebruiker terecht. Tot zover klinkt dat goed, maar iedereen die weleens een echte estafetterace heeft gezien, weet ook wat het grootste risico is. Namelijk dat een van de lopers het stokje uit handen laat vallen. Dat gevaar ligt ook bij innovatie op de loer, wat wel blijkt uit de wat zwaar aangezette beeldspraak van the valley of death. Veel potentieel vernieuwende producten en diensten sneuvelen gedurende het innovatieproces in deze gedoemde vallei. Bijvoorbeeld omdat aanbieders en eindgebruikers onvoldoende of slechts lokaal worden bereikt. Of omdat de bestaande financieringsmogelijkheden niet worden gevonden."

Eddy Boot, directeur van dcypher, het samenwerkingsplatform kennis en innovatie cybersecurity van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Foto: Arenda Oomen)

“De samenwerking rond innovatie in het cybersecuritydomein moet niet pas vanaf de finishlijn plaatsvinden, maar al bij het startschot.”

Zo ligt de vallei des doods bezaaid met gemiste kansen, en daar wil Boot verandering in brengen. Zijn oplossing? De samenwerking rond innovatie in het cybersecuritydomein moet niet pas vanaf de finishlijn plaatsvinden, maar al bij het startschot. “Als alle partijen vanaf de start aan boord zijn, levert dat niet alleen een groter commitment van de betrokkenen op. Je speelt ook in op het feit dat innovatie zelden lineair verloopt. Dit maakt het lastig om bepaalde fasen van onderzoek, innovatie en valorisatie vooraf aan te wijzen en te bepalen wanneer partijen het beste kunnen instappen”, zo redeneert de dcypher-directeur.

Als ‘platform der platformen’ wil Boot er met dcypher voor zorgen dat de partijen die het verschil kunnen maken gezamenlijk aan de startlijn verschijnen. “Iedereen houdt het stokje vast en draagt daarmee verantwoordelijkheid. En alle partijen gaan zo samen richting de finish. Het gevolg: de hoogleraar krijgt op het juiste moment de relevante onderzoeksvragen, de toegepaste onderzoekers zijn beter in staat om de innovatie in het veld te testen, cyberaanbieders kunnen sneller ontwikkelen en eindgebruikers starten vroegtijdig aan het implementeren van de nieuwe producten en diensten”, schetst Boot.

Door die betere samenwerking binnen het cybersecuritydomein moet een aantal problemen worden getackeld. Boot ziet onder meer een gebrek aan cybersecurity-expertise en het ontbreekt bovendien aan het valoriseren van innovaties. “De doelstellingen van dcypher zijn daarom duidelijk: meer mensen, meer kennis en toepassing en meer valorisatie”, vertelt hij. Daarbij is er volgens Boot een cruciale rol voor innovatie weggelegd. “Alleen met echt nieuwe soorten oplossingen kunnen we de huidige problemen het hoofd bieden.”

“Er is een gebrek aan cybersecurity-expertise en het ontbreekt bovendien aan het valoriseren van innovaties.”

Winnende equipe

In de estafetterace om Nederland veiliger, slimmer en digitaal autonomer te maken, wil Boot met dcypher de sportcoach zijn die ervoor zorgt dat er een winnende equipe aan de start verschijnt. Een rol waarin hij zelf dus ook pas kortgeleden van start is gegaan. Tijdens zijn eerste maanden als dcypher-directeur trok Boot vooral het veld in om scherp te krijgen waar de kansen en uitdagingen liggen. Daarbij vielen hem verschillende zaken op. “Ik zie veel betrokkenheid, nieuwe ideeën, grote ambities en de bereidheid van partijen om samen te werken. Ook is de omvang en het aantal partijen op het gebied van cybersecurity vrij beperkt, waardoor dit veld redelijk goed te overzien is. Veel van deze partijen in onderwijs, onderzoek, bedrijfsleven en overheid kennen elkaar al lang en kennen de uitdagingen waar de sector voor staat. Wat mij ook opvalt is de behoefte aan meer middelen en betere samenwerking in het veld”, zo geeft hij aan.

De problematiek op het gebied van cybersecurity is volgens Boot complex, omdat elke individuele partij, organisatie en autoriteit zijn eigen mogelijkheden, maar ook zijn eigen beperkingen heeft. “Geen van deze partijen is in staat de problemen volledig onafhankelijk van de andere partijen op te lossen. Daarom is er meer multidisciplinaire samenwerking nodig, over de hele cybersecurity-innovatieketen. Ik geloof er daarbij in dat echt effectief samenwerken een verandering van aanpak en gedrag van alle betrokken partijen vereist. We zullen allemaal rekening moeten houden met elkaars vaak verschillende positie, perspectieven en belangen. En je moet elkaar soms ook wat willen gunnen, voor het grotere geheel. Het gaat erom een scherpe, gezamenlijke ambitie te formuleren en die vervolgens waar te maken.”

“We zullen allemaal rekening moeten houden met elkaars vaak verschillende positie, perspectieven en belangen. En je moet elkaar soms ook wat willen gunnen, voor het grotere geheel.”

Spin in het web

Als samenwerkingsplatform kan dcypher een belangrijke rol spelen om de sector dichter bij elkaar te brengen, hoopt Boot. “Wij zijn een onafhankelijke spin in het web. Vanuit die makelaarsrol stimuleren we partijen in het cybersecuritydomein om beter samen te werken op het gebied van innovatie. De innovaties die hieruit voortkomen, zullen de slagkracht en effectiviteit van cybersecurity in Nederland verbeteren, zowel strategisch en tactisch als operationeel. Tegelijkertijd hebben wij natuurlijk ook geen magisch elixer om vraag, aanbod en financiering beter bij elkaar te brengen”, zo geeft hij toe. “Wat we wél kunnen doen, is een voorbeeld stellen voor anderen, het veld activeren om samen te focussen op de problemen die eerst moeten worden opgelost en het oplossen van deze problemen vervolgens te faciliteren. Daarnaast kunnen we helpen om financiering onder de juiste voorwaarden te krijgen en er ten slotte voor te zorgen dat de gehele cybersecurity-innovatieketen - van onderwijs en onderzoek tot bedrijfsleven en overheid - optimaal is ingericht. Veel mensen hebben elkaar al gevonden en zijn deels al goed georganiseerd. Voor dcypher ligt er de mooie taak om dat te stroomlijnen en naar een volgende fase te brengen door vraag en aanbod beter op elkaar aan te laten sluiten.” Boot bouwt als directeur van dcypher door op het werk dat de voorganger van het platform de afgelopen jaren heeft verzet. Voor de komende vier jaar ziet hij een aantal duidelijke prioriteiten. “De afgelopen periode heeft het platform veel bereikt op het gebied van onderwijs en onderzoek. Dat wil ik verder versterken en uitbouwen.”

Government Support Portal

De juiste (toegang tot) financiële instrumenten is een belangrijke succesfactor om van onderzoek en innovatie daadwerkelijk tot toepassing en valorisatie te komen. Recente rapporten stellen echter ook vast dat die instrumenten niet altijd goed toegankelijk zijn of geschikt voor cybersecurity innovatie. dcypher wil het veld ondersteunen door toegang te bieden tot de juiste financiering op het juiste moment. Over de hele innovatieketen en voor onderzoek, startups, scale-ups en het midden- en kleinbedrijf. Daarvoor heeft dcypher de juiste ingangen bij onder meer NWO, RVO, EZK, Topsectoren en in de EU. Op de website van dcypher wordt momenteel een digitaal portal ingericht om gebruiksvriendelijke financieringsoverzichten te bieden, maar vooral om specifieke vragen aan specifieke oplossingen te koppelen. Deels digitaal, maar ook door gesprekken met de behoeftestellers. Op basis daarvan zal dcypher ook het gesprek voeren met de genoemde aanbieders om de financiële instrumenten meer op maat voor het veld te maken. dcypher.nl.

Verdienvermogen

Als belangrijk nieuw aspect noemt hij valorisatie: het verdienvermogen van cybersecurity door innovatie. Boot: “We willen producten en diensten sneller op de markt hebben door kennisontwikkeling te versnellen, de cyberindustrie te versterken en het absorptievermogen van eindgebruikers te verhogen. Daarvoor werken we momenteel onder meer aan een digitaal portal om financieringsinstrumenten beter toegankelijk en toepasbaar voor het cybersecurityveld te maken (zie kader). Ook zijn we bezig met het organiseren van een matchmaking event met bedrijven en onderzoeksinstellingen in de EU en starten we meerjarige roadmaps waarin partijen over de hele keten langjarig samenwerken aan onderzoek, toepassing en economische bedrijvigheid. Het is echt tijd om door te pakken. Of, zoals Europarlementariër Bart Groothuis dcypher onlangs toevertrouwde: strategie is executie, en executie is strategie.”